උද්දච්ඡකම්වලින් වසංගතයට මුහුණ දිය නොහැකි බව ආණ්ඩුව තේරුම් ගත යුතුයි.

අපට බලපා තිබෙන වසංගතයේ ගැඹුර පිළිබඳව සමාජයට අවබෝධයක් ඇතැයි අපි සිතනවා. කොරෝනා වසංගය මර්දනය කරගැනීමේ වාසිදායක සාධක තුනක් අපේ රටට තිබෙනවා. පළමුවැන්න ලංකාව දූපතක් වීම, දෙවැන්න බිම් මට්ටම දක්වා ක්‍රියාත්මක සෞඛ්‍ය යාන්ත්‍රණයක් තිබීම සහ තෙවැන්න උපදෙස්වලට අනුගත කරගැනීමේ හැකියාව ඇති ජනතාවක් සිටීමයි. නමුත් මේ වාසිදායක සාධක කිසිවක් අද කොවිඩ් පාලනයේදී යොදාගන්නා බව පේන්නේ නැහැ.

මෙය වෛරස්වලින් ව්‍යාප්ත වන රෝගී තත්වයක්. වෛරසයක් නිරතුරුව වෙනස් වෙනවා. එම නිසා වෛරස් නිට්ටාවටම සුව කළ හැකි ඖෂධ තවම ලෝකයේ සොයාගෙන නැහැ. මේවා අලුත් කරුණු නෙමෙයි, ලෝකයම දන්න විද්‍යාත්මක කරුණුයි. අපි වසංගතයට මුහුණ දිය යුතු වන්නේ මේ කරුණු දැනගෙනයි.

සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ වසංගත රෝග ඒකකයක් තිබෙනවා. රටේ ඒ පිළිබඳ වෛද්‍යවරුන් සිටිනවා. ඒ වගේම ජයවර්ධනපුර වැනි විශ්වවිද්‍යාලවල වෛරස් හා වසංගත පර්යේෂණ ඒකක තිබෙනවා. අපේ රටේ වසංගත මර්දනය කිරීම වෙනුවෙන් කටයුතු කළ යුතු වන්නේ මේ සියලු දෙනා සම්බන්ධ කර ගනිමිනුයි. නමුක් දැන් සිදු නොවන දෙය වන්නේත් එයයි. මේ බි්‍රතාන්‍ය වෛරස් ප්‍රභේදය මාස 04කට පමණ පෙර ලංකාවට ඇතුල් වී තිබෙනවා. පසුගිය අප්‍රේල් 08වැනිදා ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්‍යාලයේ පර්යේෂණ කණ්ඩායම මේ ප්‍රභේදය ව්‍යාප්ත වෙමින් ඇති බව රටට කියා තිබුණා. පීසීආර් මගින් මේ වෛරසය සොයා ගැනීමෙන් පසුව ඔවුන් එය ආණ්ඩුව ප්‍රමුඛ කාර්ය සාධක බලකායට, සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයට දැනුම් දුන්නා.

ඒත් මේ සම්බන්ධයෙන් ආණ්ඩුව ගත් තීන්දුව කුමක්ද? මේ නව ප්‍රභේදය වැඩිපුර පැතිරෙන බවත් වඩා මාරාන්තික බවත් තරුණ අයට පවා වැළඳෙන බවත් ලෝකය ඒ වන විටත් සොයා ගෙන තිබුණා. ඒ නිසා අපි ඉන්නේ මුල් යුගයේ මෙන් මේ පිළිබඳ තොරතුරු නොදන්නා කාලයක නෙමෙයි. ඒ තොරතුරු තිබියෙදී තීන්දු ගැනීමේ ගැටලුවක් ඇති බව පේනවා. කොවිඩ් වෛරසය ලංකාවට ඇතුල්වී මාස 14කට පස්සෙත් අපි ආණ්ඩුවෙන් ඉල්ලන්නේ වසංගත රෝග විශේෂඥයින් ප්‍රමුඛ සෞඛ්‍ය බලධාරීන් කණ්ඩායමකට මේ පිළිබඳ තීන්දු තීරණ ගැනීමේ වගකීම පවරා දෙන ලෙසයි.

වසංගත රෝග ඒකකය පවත්වා ගෙන යන්නේ ආණ්ඩුවට අවශ්‍ය දේවල් කියාගන්න සහ සාධාරණීකරණය කරගන්න නෙමෙයි. දෙවැනි රැල්ල ආ පසු ආණ්ඩුව එයට කිරිබත්ගොඩ/පෑලියගොඩ පොකුර ලෙස හැඳින්වූවා. රට පුරා කොහෙන් අහුවුණත් එම පොකුරට දැම්මා. ඒ වෙලාවෙ ආණ්ඩුවට වුවමනා වුණේ රෝගය සමාජ ගත වී නොමැති බව කීමටයි. තව පොකුරු රට පුරා හමුවන බව කිවුවානම් රෝගය සමාජගත වී ඇති බව පේනවා. ඒ අවස්ථාවට අනුව ගත හැකි පියවර තිබුණා. නමුත් ආණ්ඩුවට රෝගය සමාජගත වී නැතැයි රටට කියන්න අවශ්‍ය වුණා. සෞඛ්‍ය ඇමතිනිය ඇතුළු හමුවූ සියලු ආසාධිතයින් ආණ්ඩුව ඒ පොකුරට ඇතුළත් කළා. ආණ්ඩුවේ මතය තහවුරු කරගන්න සෞඛ්‍ය අංශ පාවිච්චි කරගත්තා.

අද වන විට සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ ඇමතිවරුන් හතරදෙනෙක් සිටිනවා. ඒ අය අතර වසංගත රෝග පිළිබඳව, ප්‍රජා සෞඛ්‍යය පිළිබඳව විශේෂඥ වෛද්‍යවරියක් ඉන්නවා. කොවිඩ් පිළිබඳ රාජ්‍ය ආමාත්‍යාංශය භාරව සිටින්නේ ඇයයි. කොවිඩ් වසංගතය පිළිබඳව තීන්දු ගන්නා අය අඩුම කරමින් සුදර්ශනී ප්‍රනාන්දුපුල්ලේ රාජ්‍ය ඇමතිතුමිය කියන දේවල්වලටවත් ඇහුම්කන් දෙන්නේ නැහැ. සෞඛ්‍ය අංශ විසින් සංචරණ සීමා පැනවිය යුතු බවට යෝජනා කළ විට ඒ යෝජනාව පරාජයට වී තිබෙනවා. සෞඛ්‍ය අංශවලින් කරන ලද යෝජනාව පරාජය වූ නිසා මම මහත් කණස්සල්ලෙන් සිටින බව ඇය එළියට පැමිණ මාධ්‍යයට කියනවා. එවැනි විශේෂඥයින්ගේ යෝජනාවක් විසි කර දමන්න තරම් හැකියාවක් ඇත්තේ කාටද? අපි හිතන්නේ ඒ හමුදාපතිවරයා නෙවෙයි; ඒ ඔහුටත් උඩින් ඉන්න ජනාධිපතිවරයා විය යුතුයි. ඔහුගේ සිතැඟියාවන් තමයි ක්‍රියාත්මක වන්නේ. ඔහු දන්නා හා නොදන්නා දේ තිබිය හැකියි. හැම දෙයක්ම තමන් දන්නවා යැයි සිතා කටයුතු කිරීමට ගියහොත් ඒ වරදින්නේ රටටයි.

මේ ගන්නා තීන්දු වැරදීමෙන් ජනතාවගේ ජීවිත අහිමි වූ විට තවත් අවුරුදු තුනකින් හතරකින් ජනාධිපතිවරුන්ට. මැති ඇමතිවරුන්ට පාඩම් ඉගැන්වීමෙන් පලක් නැහැ. ඒ අහිමි වන ජීවිත අපිට ගන්න බැහැ. ඒ ජීවිත රැකගත හැක්කේ විද්‍යාත්මක පදනමක් මත ඒ මොහොතේ තීන්දු තීරණ ගැනීමෙන් පමණයි.

අපි මාස 14කට කලිනුත් අපි ආණ්ඩුවට යෝජනා කළා, මේ වසංගතයට මුහුණ දීම සඳහා මේ වෙනුවෙන් කැපවිය හැකි, දැනුම තිබෙන, විශේෂඥභාවය ඇති සියලු දෙනා සම්බන්ධ කරගත් යාන්ත්‍රණයක් පිහිටුවන්න කියලා. නමුත් තවමත් ආණ්ඩුව එවැන්නකට සූදානම් නැහැ. අපි නැවතත් ආණ්ඩුවට යෝජනා කරන්නේ මේ වසංගතයට මුහුණ දීමේදී වසංගත රෝග විශේෂඥයින් ප්‍රමුඛ කර ගත් යාන්ත්‍රණයක් සකස් කරන්න කියලයි. ප්‍රකාශ නිකුක් විය යුත්තේ එතැනිනුයි.

බොහෝ විට තවමත් කෙරෙන්නේ අශ්වයා පලා ගිය විට ඉස්තාලය වසා දමනවා වැනි තීන්දු ගැනීම්. සංචරණ සීමා පැනවෙන්නේ රෝගීන් ගණනාවක් එම ප්‍රදේශයෙන් වාර්තා වූවාට පසුවයි. තත්වය මෙසේ වන්නේනම් අපට තවත් සෑහෙන කාලයක් පාසල්, විශ්වවිද්‍යාල විවෘත කිරීමට ලැබෙන එකක් නැහැ. මේ සමාජය සාමාන්‍යකරණය කරන්න හිතනවානම් ආණ්ඩුව විසින් කළ යුතු වන්නේ රෝගීන් විශාල ලෙස වාර්තා වීමට පෙර පියවර ගැනීමයි. රෝගය පැතිරීම පිළිබඳව සංඥා ලැබුණු විගසම සමහර ප්‍රදේශ වසා දැමීමට, සංචරණ සීමා පැනවීමට සිදු විය හැකියි. පසු ක්‍රියාමාර්ග ගැනීමෙන් එතරම් ප්‍රතිඵලයක් අත්වන්නේ නැහැ.

පීසීආර් පරීක්ෂණවලින් අපි යම් තොරතුරක් ලබාගන්නවානම් අවම තරමින් ඒවායේ ප්‍රතිඵල පැය 24ක් තුළ ලබා ගත යුතුයි. ඒ නිසා තමයි මේ රටේ ජනතාව පීසීආර් යන්ත්‍ර ප්‍රමාණය වැඩිකරන ලෙස ආණ්ඩුවෙන් ඉල්ලා සිටියේ. ඇතැම් තැනක පරිත්‍යාගශීලීන් එකතු වී රෝහල්වලට යන්ත්‍ර අරන් දුන්නා. ගම සමග පිළිසඳරේදී මීමුරේ ගම්වැසියෙක් ජනාධිපතිවරයාගෙන් තමන්ගේ රෝහලට යන්ත්‍රයක් ලබා දෙන ලෙස ඉල්ලුවා.

ජනාධිපතිවරයා එතරම් කල්පනා නොකළ නිසා පීසීආර් යන්ත්‍ර අනවශ්‍ය බව කිවුවා. අද ඒවා නොමැතිකමේ ප්‍රතිඵල පේනවා. අදටත් පීසීආර් සිදුකෙරෙන්නේ 15,000-20,000 අතර ප්‍රමාණයක්. පැය 24ක් ඇතුළත මේවායේ ප්‍රතිඵල ගැනීමට හැකිනම් සෞඛ්‍ය බලධාරීන්ට රෝගයේ ව්‍යාප්තිය හා ප්‍රමාණය පිළිබඳව අදහසක් ජනතාවට කිව හැකියි. තවමත් ප්‍රමාණවත් තරම් පීසීආර් පරීක්ෂණ ප්‍රමාණය වැඩි වී නැහැ. එය වහාම කළ යුතුයි.

මේ වන විට සමහර රෝගවලට අවශ්‍ය ඖෂධ හිඟයක් ඇතිවී තිබෙනවා. කොවිඩ් රෝගය සමග එන සමහර ස්වශනාබාධ හා සංකූලතා සඳහා අවශ්‍ය ඖෂධ හිඟ වී තිබෙනවා. ඒවා සොගැනීමට ජනතාවට විශාල වෙහෙසක් දැරීමට සිදුව තිබෙනවා. කොවිඩ්වලට සම්බන්ධ නැති වෙනත් රෝගවලට අදාළ ඖෂධ හිඟයක්ද තිබෙනවා. සංචරණය සීමා කරන්නැයි සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය කිවුවත් රෝගීන්ට ඖෂධ සොයමින් සංචාරය කිරීමට සිදුව තිබෙනවා. මෙය ඔවුන් කොවිඩ් අවදානමට ලක්වීමට හා එම රෝගවලින් සංකූලතා ඇතිවීමට අවසානයේ මරණය පත්වීමට හේතුවනවා. මේ පිළිබඳව ආණ්ඩුවේ අවධානය වහාම යොමු විය යුතුයි.

එන්නත් සම්බන්ධ ප්‍රශ්නය බරපතළ වී තිබෙනවා. එන්නත් නිෂ්පාදනයේ ගැටලුව, එන්නත් නිෂ්පාදනයේදී මේ අමනෝඥ ආණ්ඩු විසින් කළ හැකි ව්‍යාකූලත්වය හඳුනාගත් නිසාම ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය ඒවා බෙදාහැරීම සඳහා නිශ්චිත ක්‍රමවේදයක් යෝජනා කළා. පළමුවෙන්ම ඒවා සෞඛ්‍ය සේවකයන්ට ලබා දෙන ලෙස ඉල්ලුවා. ඊළඟ කොටස 60ට වැඩි අයටත් ඊළඟ කොටස නිදන්ගත රෝග තිබෙන අයටත් දෙන ලෙස ඉල්ලුවා. මේක එන්නත පිළිබඳ පර්යේෂණ කරන කාලෙදිම කියපු දෙයක්. නමුත් ආණ්ඩුව එන්නත් ලක්ෂ 12ක් හමුවූ විට හැමෝටම එය විදින්න උත්සාහ කළා. අද දෙවැනි මාත්‍රාව දිය යුතු කාලය තීරණය කරන්නේ ආණ්ඩුවට ඒ එන්නත් ලබා ගැනීමට හැකියාව තිබෙන්නේ කවදාද කියන එක අනුවයි. විශේෂඥයින්ගේ තීරණය අනුව නොවෙයි. මුලින් කිවුවේ සති 03කින් දිය යුතු බවයි. අද සති 12ක් වී තිබියෙදීත් පළමු මාත්‍රාව ගත් අයට දෙවැනි මාත්‍රාව ලැබී නැහැ. අද ආණ්ඩුව පළමු මාත්‍රාව ඇස්ට්‍රාසෙනිකා ගහලා දෙවැනි එක වෙනත් එකක් ගැහුවාට කමක් නැහැ කියන තැනට ඇවිත් ඉන්නවා. ආණ්ඩුව ජනතාවට ප්‍රමාණවත් තරම් එන්නත් ලබා දීමට කඩිනමින් මැදිහත් විය යුතුව තිබෙනවා.

ඔක්සිජන් සැපයීම පිළිබඳව බරපතළ ප්‍රශ්නයක් ඇතිවී තිබෙනවා. ඔක්සිජන් පිළිබඳ ගැටලුව වන්නේ ඒවා ප්‍රවාහනය හා ගබඩා කිරීම පිළිබඳ ගැටලුවයි. නව බි්‍රතාන්‍ය ප්‍රභේදය වැනි නිව්මෝනියා තත්වයට වේගයෙන් පරිවර්තනය වන රෝගී තත්වයකදී අපට අවශ්‍ය ඔක්සිජන් ප්‍රමාණය හා ලබා දිය හැකි ආකාරය පිළිබඳව ආණ්ඩුවට තක්සේරුවක් තිබිය යුතුයි. සමහරු මේ සිලින්ඩර් ගබඩා කර තබාගැනීමටත් උත්සාහ කරන බවට වාර්තා වනවා. මේ නිසා මේ ගැටලුව බරපතළ ලෙස සලකන මෙන් අපි ආණ්ඩුවට කියනවා.

ලංකාවේ අයිසීයූ ඇඳාන් නිෂ්පාදනය කරන බවට ආණ්ඩුව දේශපාලන සංදර්ශන කළා. කර්මාන්ත ඇමතිවරයා ඇඳන් නිරීක්ෂණය කරන ආකාරය අපිට පෙන්නුවා. ඒ ඇඳන් කොහෙද? එහෙමනම් රෝගීන් ඇඳන් නැතුව මිය යන්නේ ඇයි? කොවිඩ් ආසාධියන් රෝහල් ගත කිරීමේ හා මධ්‍යස්ථානයන්ට යොමු කිරීම ව්‍යාකූල වී තිබෙනවා. කොළඹින් පොසිටිව් වන රෝගීන් මඩකලපුවට, පොළොන්නරුවට යවනවා. රෝගීන් රට පුරා නොයවා ඔවුන්ට ළඟ තැනක පහසුකම් ලබා දිය යුතුව තිබෙනවා. සංකූලතා සහිත රෝගීන් රෝහල්වලට ඇතුළත් කිරීමේ ක්‍රමවේදයක් සකස් කළ යුතුයි.

වසංගත රෝග විශේෂඥයින් ඇතුළු සෞඛ්‍ය ක්ෂේත්‍රයේ මීට සම්බන්ධ සියලු දෙනා විසින් සකස් කරන සැලැස්මකට අනුව තීන්දු තීරණ ගැනීමට රෝගීන් පිළිබඳ දත්ත සහිත පිරිස, විශේෂඥ දැනුම සහිත පිරිස, ක්‍රියාත්මක වීමේ හැකියාව සහිත පිරිස සම්බන්ධ කර ගත් පුළුල් වැඩපිළිවෙළක් දැන්වත් සකස් කිරීමට පියවර ගන්නා ලෙස අපි ආණ්ඩුවෙන් දැඩිව ඉල්ලා සිටිනවා. උද්දච්ඡකම්වලට, අපරිණතකම්වලට ප්‍රශ්න විසඳිය නොහැකි බව ආණ්ඩුව තේරුම් ගත යුතුයි.